Conscious contracting: het ‘menselijke’ arbeidscontract

Een arbeidsovereenkomst die iedereen begrijpt en waar iedereen blij van wordt, ook werknemers. Dat is waar het bij conscious contracting om draait. Misschien heb je al wel eens gehoord over deze term. Bijvoorbeeld toen Tony Chocolonely met een kleurrijke one-pager kwam als arbeidsovereenkomst. Steeds meer organisaties willen hun onnodig complexe, eenzijdige overeenkomsten beter laten aansluiten bij hun missie en waarden en tegelijkertijd recht doen aan hun grootste kapitaal: de mensen in de organisatie. Het welzijn van werkgever én werknemer centraal stellen.

Het tekenen van een arbeidsovereenkomst is een bijzonder moment. Het moment waarop je bewust kiest voor elkaar en beloftes aan elkaar doet. Wat een domper dan ook als nieuwe medewerkers, na een heel persoonlijk en weldoordacht sollicitatieproces, een lijvige overeenkomst in ingewikkelde juridische taal toegestuurd krijgen. Waaruit weinig vertrouwen spreekt en vooral de belangen van de werkgever centraal lijken te staan. Dit is niet alleen voor de kandidaat, maar ook voor veel recruiters een doorn in het oog.

Overeenkomsten op basis vertrouwen

Bij conscious contracting, ook wel ‘Bewust contracteren’, ‘Duurzaam contracteren’ of ‘Relationeel contracteren’ genoemd, creëer je overeenkomsten die gebaseerd zijn op vertrouwen, waarin alle partijen zich herkennen. Die aansluiten op de identiteit van de organisatie en relatie die werkgever en werknemer met elkaar aangaan. Die niet in de la blijven liggen totdat er een conflict komt, maar dienen als een ‘kompas voor de samenwerking’.

Drie aspecten: proces, inhoud, vorm en taal

Bij conscious contracting draait het altijd om drie aspecten: proces, inhoud en vorm.

1. Proces
Als je aan de slag gaat met conscious contracting is het belangrijk om te kijken naar de hele employee journey, van de werving – en selectiefase tot het uitdiensttreden en zelfs nog daarna. Het contract wordt een middel om deze relatie aan te gaan en te onderhouden. In begrijpelijke taal beschrijf je wat jullie doelen zijn, hoe jullie gaan samenwerken en hoe jullie omgaan met veranderingen en conflicten. Het is essentieel om medewerkers te betrekken bij het opstellen en aanpassen van de arbeidsovereenkomst, bijvoorbeeld via de OR. Hiermee borg je dat hun behoeften en verwachtingen goed zijn meegenomen in de overeenkomst en er echt sprake is van gelijkwaardigheid.

2. Inhoud
Het is belangrijk om zowel te voldoen aan de wettelijke vereisten als aan de wensen en behoeften van de organisatie én medewerkers. Welke bepalingen zijn verplicht volgens de wet? Welke voorwaarden willen jullie toevoegen en waarom? Misschien zijn sommige bepalingen beter op hun plek in een handboek of in de werving- en selectieprocedure of inwerkfase? Door bewust stil te staan bij deze vragen, kun je een overeenkomst opstellen die recht doet aan alle betrokkenen en in de praktijk ook functioneel is..

3. Vorm en taal
Hoe willen jullie dat de overeenkomst eruitziet en welk taalgebruik is passend? Sluit dit aan bij jullie missie, kernwaarden, identiteit en bij je medewerkers? Door hierover na te denken, kun je een overeenkomst creëren die inspirerend en motiverend is voor iedereen die er een handtekening onder gaat zetten.

Praktijkvoorbeeld Mindcare: ‘Die onepager geeft nieuwe medewerkers meteen een warm welkom’
MindCare is een centrum voor specialistische jeugd-ggz. Zij streeft ernaar om contracten op te stellen die niet alleen juridisch correct zijn, maar ook ethisch verantwoord, mensgericht en in de huisstijl van de organisatie. Lees hier meer.

Wat levert het op?

Conscious contracting levert veel op, zowel voor de organisatie als voor de medewerkers. De arbeidsovereenkomst sluit naadloos aan op de arbeidsmarktcommunicatie, het recruitmentproces en de missie en waarden van de organisatie. Je toont als organisatie dat je oog hebt voor de belangen en het welzijn van de medewerkers. Kandidaten zijn vaak positief verrast door de arbeidsovereenkomst, wat resulteert in mond-tot-mondreclame en een positieve reputatie voor de organisatie. Kandidaten begrijpen waarvoor ze tekenen en wat er van hen wordt verwacht. Dit leidt tot minder vragen en resulteert in een besparing van tijd én in blijere recruiters die met trots de overeenkomst versturen. Het voorkomt ook discussies over de interpretatie van bepalingen, omdat voor iedereen helder is wat er bedoeld is. Conscious contracting zorgt voor een andere denkwijze en handelswijze richting medewerkers, gebaseerd op vertrouwen.

Zelf aan de slag met conscious contracting in jouw organisatie?

We ondersteunen je graag, helemaal gratis! Al meer dan 60 organisaties, groot en klein, profit en non-profit, uit veel verschillende branches gingen je voor. Zo zijn onder meer Postnl, Webmastery, Gemeente Alkmaar, Actief Zorg en IDFA met support van het projectteam Conscious Contracting aan de slag gegaan. Je kunt direct zelf van start met de Routekaart naar medemenselijke arbeidsovereenkomsten of deelnemen aan een online Do-It-Yourself traject dat 17 september van start gaat. Op onze website vind je het volledige aanbod. Het project wordt mede mogelijk gemaakt door de Goldschmeding Foundation.