Iedereen kan leiding nemen, in de zin van initiatieven nemen en ontplooien en andere mensen meekrijgen en sturing geven, als de organisatie daar ruimte voor geeft. Dat vraagt wel om meer zelfleiderschap, dat betekent jezelf beïnvloeden (in plaats van andere beïnvloeden), het potentieel in jezelf vinden en de moed hebben om dat te ontwikkelen. Zelfleiderschap is de basis om de eigen motivatie, zelfstandigheid en effectiviteit te verbeteren. Dit artikel licht een en ander toe.

De klassieke vorm van top-down leidinggeven is niet meer van deze tijd maar is nog volop te vinden in organisaties. Dit leiderschap benut de potenties van medewerkers niet en raakt achterhaald door de werkelijkheid,. In principe kan iedereen leiding nemen, in de zin van initiatieven nemen en ontplooien en andere mensen meekrijgen en sturing geven, als de organisatie daar ruimte voor geeft.

Leiderschap kan meer horizontaal georganiseerd worden. Dat betekent dat verantwoordelijkheden lager in de organisatie komen, professionals en teams zelfstandiger werken, en leidinggevenden hun formele rol kleiner maken en meer ondersteuning geven in plaats van praktische problemen oplossen en detail beslissingen nemen. Als organisaties en leidinggevenden dat doen, dan hebben zij wel de taak om medewerkers te ondersteunen om goed te werken vanuit meer verantwoordelijkheden. Daarvoor hebben zij zelfleiderschap nodig. Veel managers knikken instemmend als we dit voorleggen, maar deze visie praktisch maken is voor velen een grote stap. HR kan hierin ondersteuning geven door zelfleiderschap in organisaties te bevorderen.

Zelfleiderschap betekent: jezelf beïnvloeden (in plaats van andere beïnvloeden), het potentieel in jezelf vinden en de moed hebben om dat te ontwikkelen. Zelfleiderschap is de basis om de eigen motivatie, zelfstandigheid en effectiviteit te verbeteren. Het heeft betrekking op (bijna) alle mensen in organisaties die in hun werk willen groeien, sociale relaties willen ontwikkelen, optimaal willen bijdragen, passende verantwoordelijkheden willen krijgen en goede resultaten willen neerzetten. Een uitgewerkt model met 10 manieren van zelfleiderschap in het werk staat hieronder afgebeeld. Het bevat de drie thema’s van Gedrag, Constructief denken en Aangenaam werken, met 10 manieren van zelfleiderschap ontwikkelen, die bewezen een positieve bijdrage leveren aan zelfleiderschap*.

Leiderschap en zelfleiderschap

*Peter Nientied & Jantien Martin, De Sweet spot van Leiderschap, Business Contact, 2021. In dit boek staan het model, de oorsprong daarvan, en praktijken uitgebreid toegelicht. Op de boekwebsite www.sweetspotvanleiderschap.nl wordt het boek nader toegelicht.

Wat beter zelfleiderschap oplevert is uitgebreid onderzocht: meer tevredenheid over het werk, meer betrokkenheid, minder werkgerelateerde stress en betere prestaties. Zelfleiderschap ontwikkelen vraagt om groei-mindset, de overtuiging dat je capaciteiten en eigenschappen ontwikkelbaar zijn. De focus kan beter niet op tekortkomingen liggen, maar op de al aanwezige mate van zelfleiderschap, waarop mensen kunnen voortbouwen. Inclusief minder streng zijn voor jezelf, want dat werkt je, als het meer is dan een beetje, bewezen tegen.

Professionals, van hoog tot laag in de organisatie, kunnen aan de hand van de volgende vier vragen reflecteren op hun mate van zelfleiderschap:

  1. Heb je het idee dat je effectiever zou kunnen zijn in je werk als je de tien manieren uit het model beter in de vingers hebt?
  2. Ben je bereid om feedback te krijgen, en daar zelf om te vragen, om zo te horen hoe anderen over jouw mate van zelfleiderschap denken?
  3. Besteed je als professional voldoende tijd aan reflectie ((systematisch doorgronden wat gebeurtenissen betekenen en hoe je daarvan kunt leren over jezelf).
  4. Denk je wel eens na over je duurzame inzetbaarheid, in welke richting je je wilt ontwikkelen en wat dat betekent voor je kennis, vaardigheden en zelfleiderschap?

Nieuwsgierig naar zelfleiderschap en hoe je zelf aan de slag kunt of zelfleiderschap kunt inzetten ter ondersteuning? Bestel het boek De Sweet spot van Leiderschap bij de lokale boekhandel of via managementboek.nl.

Tags: leiderschap, verantwoordelijkheden laag, zelfleiderschap, zelfsturing
Je moet inloggen om een reactie te kunnen plaatsen.
Ook Interessante Artikel

Bezoeker!

Community Leden

Alle Leden >>>

Artikelen & Blogs

WORD LID

Met HRcommunity maken we het werkveld iedere dag een stukje beter en mooier. Meld je gratis aan als lid, maak verbinding, haal én breng kennis, maak je eigen ledenprofiel, connect met andere leden en meer.

PUBLICEER

Heb je een uniek en interessant artikel geschreven en denk je dat deze interessant kan zijn voor de leden van HRcommunity? Stuur deze dan in via het formulier en wij gaan er mee aan de slag.

ADVERTENTIE