Het demissionaire kabinet werkt aan nieuw beleid om schijnzelfstandigheid te verminderen. Het verschil tussen zzp’ers met veel en weinig opdrachtgevers is daarbij heel relevant. De minister wil het criterium ‘organisatorische inbedding’ steviger mee laten wegen bij de beoordeling of iemand als zzp’er ingehuurd mag worden. Iemand die veel uren voor één organisatie werkt, voldoet eerder aan deze norm dan een ondernemer die voor veel verschillende opdrachtgevers werkt. Het percentage zzp’ers dat afhankelijk is van een beperkt aantal opdrachtgevers per jaar is flink gedaald. In 2021 had nog 42 procent (240.000) van de zzp’ers die hun eigen arbeid aanbieden maximaal drie opdrachtgevers, nu is dat 35 procent (210.000).
Onjuiste aannames
Deze cijfers zijn afkomstig uit het onderzoeksrapport genaamd ‘Grip op het zzp-dossier’, welke is samengesteld door kennisplatform ZiPconomy, in opdracht van HR tech dienstverlener HeadFirst Group en ondernemersorganisatie ONL voor Ondernemers. De initiatiefnemers hebben als doel relevante, onafhankelijke feiten aan het licht te brengen. Dat is belangrijk voor het publieke debat over de positie van zzp’ers op de arbeidsmarkt, dat regelmatig plaatsvindt op basis van onjuiste aannames.
Zo wordt bijvoorbeeld de suggestie gewekt dat bedrijven werknemers dwingen om zzp’er te worden. Uit cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) en TNO blijkt het tegendeel. Slechts 2,7 procent van de zzp’ers is werkzaam als ondernemer, omdat de opdrachtgever deze contractvorm voorstelt. Marion van Happen, CEO HeadFirst Group, zegt hierover: “Deze cijfers laten zien dat gedwongen zzp-schap minimaal is. Het merendeel van de zzp’ers kiest bewust voor het zelfstandig ondernemerschap.”
Aandeel zzp’ers eigen arbeid daalt
Verder blijkt dat het aantal zelfstandig ondernemers groeit, het aandeel zzp’ers die hun eigen arbeid aanbiedt neemt juist af. De algehele groei van zzp’ers wordt dus voornamelijk gedreven door zzp’ers die producten verkopen (+10 procent). Dat is opvallend, aangezien de politieke discussie zich uitsluitend richt op zzp’ers die worden ingehuurd.
“Het kabinet streeft naar meer vaste arbeidscontracten en minder flexibele arbeidsrelaties, maar de maatregelen om dit te realiseren raken ook ondernemers die niet concurreren met werknemers”, legt voorzitter Hans Biesheuvel van ONL voor Ondernemers uit. Zo zijn ook kleine winkeliers, producenten en andere zzp’ers die hun producten verkopen de dupe van het afbouwen van de zelfstandigenaftrek en de mkb-winstvrijstelling.”
Meer feiten en cijfers over zzp’ers
Het rapport bevat tal van andere waardevolle inzichten met betrekking tot zzp’ers. Zo blijkt 83 procent van de zzp’ers (zeer) tevreden over hun huidige werksituatie, wat een lichte stijging is ten opzichte van 2021. Bij werknemers ligt dit percentage op 78 procent. Bovendien maken zzp’ers zich minder zorgen over de toekomst dan ooit: 61 procent van de zzp’ers die hun eigen arbeid aanbieden maakt zich helemaal geen zorgen. Dit is het hoogste percentage sinds de eerste enquête van CBS en TNO in 2013. Download het volledige rapport op de website van headfirst.group.
