Dynamiek op de Nederlandse arbeidsmarkt

CBS en TNO werken al een aantal jaren samen bij het monitoren van ontwikkelingen op de arbeidsmarkt. De voorliggende publicatie Dynamiek op de Nederlandse arbeidsmarkt: de focus op ongelijkheid is het vierde deel van de reeks publicaties die CBS en TNO over dit onderwerp uitbrengen. In dit deel wordt de ongelijkheid op de arbeidsmarkt langs drie dimensies in kaart gebracht:

1. ongelijkheden in loon- en inkomen,
2. ongelijkheden in werkzekerheid en
3. ongelijkheden in de kwaliteit van arbeidsomstandigheden.

Uit de analyses blijkt dat de werkgelegenheid in de hoogbetaalde beroepen aanzienlijk is toegenomen. Ook in de laagst betaalde beroepen groeide de werkgelegenheid, terwijl in de middengroep van beroepen sprake is van een afnemend werkgelegenheidsaandeel. Het gaat dan om beroepen met veel routinematige taken en beroepen waarin veel handwerk voorkomt. Met name laagopgeleiden en jongeren werken nu vaker dan voorheen in de laagst betaalde beroepen.

Daarnaast is de werkzekerheid afgenomen. Tussen 2006 en 2016 is het aandeel werkenden met een vaste arbeidsrelatie met 10 procentpunt gedaald, van 71 procent naar 61 procent. Met name laagopgeleiden en jongeren hebben vaak geen vast dienstverband. Zij worden vaker werkloos na baanverlies. Hoewel ouderen minder vaak werkloos worden dan jongeren hebben ze, eenmaal werkloos, een kleinere kans om weer aan het werk te komen. En als ouderen weer aan het werk gaan, is dat meestal niet in een vast dienstverband maar in een flexibele baan, of als zelfstandige. Ouderen in een flexibele baan stromen minder vaak door naar een vaste baan dan werkenden van middelbare leeftijd.