Tags: Gendergelijkheid, genderstereotypen, vooroordelen, zwangerschapsdiscriminatie

Zwangerschap en werk: hoe zorg je ervoor dat het geen zorgen baart?

De zwangerschap van een medewerker betekent veel voor jou als werkgever. Je moet er bijvoorbeeld voor zorgen dat de zwangere tijdens en na de zwangerschap veilig en gezond kan werken. Ook mag een werkgever niemand een baan weigeren vanwege zwangerschap. En zijn er verschillende soorten verlof. Alles over zwangerschapsdiscriminatie, verplichtingen voor de werkgever en verlof op een rij.

Van harte gefeliciteerd! Je collega is enthousiast en blij; in verwachting van een kleintje. Zwangerschap en het hebben van kinderen heeft een flinke impact op het leven van je medewerker. Maar behalve voor je collega, betekent het ook iets voor jou als werkgever. Je zwangere collega wordt beschermd door de wet. Daaruit volgt onder andere dat je als werkgever verplicht bent te zorgen voor veilige en gezonde werkomstandigheden. In dit artikel leggen we alles uit over plichten, zwangerschapsdiscriminatie en het voorkomen ervan.

Je taken als werkgever

Gedurende de zwangerschap moet je er als werkgever dus voor zorgen dat je medewerker veilig kan werken. Te veel staan of tillen tijdens het werk kan tijdelijk niet. En werkt je medewerker met extreme hitte of kou, chemische stoffen of straling? Zoek dan naar alternatieve werkzaamheden. Of stel hulpmiddelen beschikbaar. Is dat bij jouw organisatie niet mogelijk? Dan wordt je collega vrijgesteld van werken en kan er aanspraak gemaakt worden op een Ziektewetuitkering.

Ook als je medewerker het werk kan blijven doen, is het goed om afspraken te maken over het werk. Denk dan aan de soort en hoeveelheid taken. Of het aanpassen van werktijden; een zwangere medewerker heeft recht op extra pauzes, gedurende maximaal 1/8e deel van de werktijd. En je kunt je collega niet verplichten tot het doen van overwerk of nachtdiensten.

43% zwangere werkende vrouwen kreeg te maken met discriminatie

Waarschijnlijk ben je goed bekend met je verplichtingen en mogelijkheden als werkgever en zijn bovenstaande adviezen niet nieuw. Toch heeft zo’n 43% van de vrouwen die actief zijn op de arbeidsmarkt en in de afgelopen jaren een kind kregen te maken gehad met zwangerschapsdiscriminatie.

Bij wet verboden

Volgens de Nederlandse Wet gelijke behandeling van mannen en vrouwen (WGB) mogen mensen die zwanger zijn niet vanwege de zwangerschap of het ouderschap worden benadeeld op het werk of bij sollicitaties. Dat betekent dat de zwangerschap geen rol mag spelen bij:

  • sollicitaties en het aanbieden van een contract;
  • verlof en terugkeer na verlof;
  • promoties, salaris;
  • opleidingen, cursussen;
  • functioneringsbeoordelingen;
  • het indienen van klachten,
  • bejegening van leidinggevenden en collega’s;
  • beëindiging van arbeidsrelaties (zowel voor vaste als tijdelijke contracten, arbeidsbemiddeling, vrije beroep etc.).

Zwangerschapsdiscriminatie is niet altijd even herkenbaar. Wijs je iemand af tijdens een sollicitatie met als reden de zwangerschap, dan is het duidelijk. Maar soms is de discriminatie indirect en minder duidelijk. Bijvoorbeeld: er zijn promotiemogelijkheden binnen jouw organisatie waarvoor er een minimaal aantal uren in een jaar gewerkt moeten zijn. Als jouw medewerker daar vanwege zwangerschapsverlof niet aan voldoen, dan valt dat ook onder zwangerschapsdiscriminatie.

Zwangerschapsdiscriminatie voorkomen

Van het aantal discriminatiemeldingen dat binnenkomt bij het College voor de Rechten van de Mens, gaat een groot deel over zwangerschap en werk. Gelukkig kun jij als werkgever een grote rol spelen in het voorkomen van zwangerschapsdiscriminatie. Er is een aantal vaker voorkomende valkuilen waarbij je het risico loopt te discrimineren. Zorg dat je ze herkent en weet wat je kunt doen om jouw zwangere collega zo goed mogelijk te helpen. We geven vier tips:

  1. Vermijd bij sollicitaties de thema’s zwangerschap, moederschap en kinderwens. Het is niet toegestaan deze informatie mee te wegen in de beslissing een kandidaat wel of niet af te wijzen. Indien tijdens de sollicitatie erover gesproken is, is bijna niet meer te bewijzen dat deze informatie geen invloed heeft gehad in de afwijzingsmotivering.
  2. Financiële motieven mogen geen rol spelen in het verkiezen van mannen boven vrouwen in personeelsbeleid. Verminderde inzetbaarheid als gevolg van (ziekte vanwege) zwangerschap mag er niet toe leiden dat vrouwen een baanaanbod, contractverlenging, beloning, opleiding enzovoorts mislopen. Eventuele resterende financiële consequenties van tijdelijke afwezigheid van een zwangere werknemer die niet worden vergoed via het UWV, zijn een last die werkgevers zelf moeten dragen. Dit geldt ook voor uitval door burn-out, ziekte etc.
  3. Een tijdelijk contract niet verlengen (mede) vanwege een zwangerschap is niet toegestaan. Dit geldt ook voor contracten in de proeftijd. Een contract aanbieden dat pas na het bevallingsverlof ingaat, is meestal ook een vorm van zwangerschapsdiscriminatie. Net als besluiten iemand vanwege een zwangerschap geen vast contract, maar een verlengd tijdelijk contract te geven.
  4. Faciliteer een omgeving op de werkvloer waar zwangerschap en werk bespreekbaar kan worden gemaakt. Inventariseer waar de behoefte ligt van werknemers die zwanger worden om hun werk goed te kunnen blijven uitvoeren. Maak hiervoor een concreet persoon of orgaan verantwoordelijk. Werknemers zitten in een afhankelijkheidsrelatie en zullen uit angst voor sancties niet altijd zelf aan de bel durven trekken indien zich problemen voordoen. Een werkgever dient niet alleen zijn verplichtingen na te leven, maar ook zijn personeel te informeren over hun rechten en plichten en het gesprek over zwangerschap en werk mogelijk te maken. Deze maatregelen zijn niet alleen nodig om zwangerschapsdiscriminatie te voorkomen: ze passen ook bij goed werkgeverschap

Terug na verlof

Zit het zwangerschapsverlof van je medewerker erop? Fijn! Maar let op, ook dan heb je als werkgever nog een aantal zaken waar je voor moet zorgen. Zo mag je collega in de eerste negen maanden na de bevalling het werk betaald onderbreken om borstvoeding te geven of te kolven. Hiervoor moet je een besloten ruimte ter beschikking stellen die afsluitbaar is. Houd er rekening mee dat je hier geen loon voor mag inhouden en dat jullie samen kijken naar de haalbaarheid van targets.

Een zwangerschap heeft grote impact voor vrouwen, niet alleen privé maar zeker ook op het gebied van werk: meer dan een kwart van de werkende en werkzoekende vrouwen zegt dat hun zwangerschap en/of moederschap – ongeacht discriminatie– een negatieve impact heeft gehad op hun werkleven. Vrouwen die een kind kregen zeggen bijvoorbeeld een achterstand in hun carrière te hebben opgelopen ten opzichte van collega’s, of werken hierdoor onder hun niveau. Door moeder te worden kampen vrouwen soms met problemen om financieel rond te komen, of ervaren ze lichamelijke of psychische klachten.
Zwangerschapsdiscriminatie is een maatschappelijk probleem. Een probleem dat moet worden bestreden door er gezamenlijk de schouders onder te zetten. Jij weet nu wat je als werkgever kunt doen. Het College voor de Rechten van de Mens helpt je er graag bij en heeft speciaal voor werkgevers een overzicht gemaakt met valkuilen en tips om de combinatie van zwangerschap en werk mogelijk te maken.

Download hem hier.

Wil je meer lezen over zwangerschap en werk? Dat kan via deze link.

Tags: Gendergelijkheid, genderstereotypen, vooroordelen, zwangerschapsdiscriminatie
Je moet inloggen om een reactie te kunnen plaatsen.
Ook Interessante Artikel

Bezoeker!

Community Leden

Alle Leden >>>

Artikelen & Blogs

WORD LID

Met HRcommunity maken we het werkveld iedere dag een stukje beter en mooier. Meld je gratis aan als lid, maak verbinding, haal én breng kennis, maak je eigen ledenprofiel, connect met andere leden en meer.

PUBLICEER

Heb je een uniek en interessant artikel geschreven en denk je dat deze interessant kan zijn voor de leden van HRcommunity? Stuur deze dan in via het formulier en wij gaan er mee aan de slag.

ADVERTENTIE