#27 Over leren relativeren

Iedere twee weken – op zondagochtend, met lekkere koffie, aan de keukentafel – een ontspannen gesprek met stress- en burnoutcoach Melissa Schouman. Over alles wat je als medewerker en manager moet weten over werkdruk, stress en burnout. Over voorkomen, herkennen en oplossen.

Afgelopen decennia zijn allerlei vormen van cognitieve gedragstherapie geschikt gebleken om mensen beter te leren relativeren. De Rationele Effectiviteits Training (RET) van Albert Ellis is hiervoor bij uitstek geschikt. Ellis was van huis uit psychoanalyticus maar hij vond deze diepgravende methode veel te lang duren. Vervolgens is hij gaan experimenteren met meer confronterende vraagstellingen en daar bleken veel van zijn cliënten buitengewoon goed op te reageren. Zie hier de basis voor RET.

Kort gezegd gaat het bij RET om het aanpakken van irrationele gedachten. We denken meestal dat een bepaalde Gebeurtenis ons een bepaald Gevoel geeft. Maar in werkelijkheid zit er vaak een Gedachte tussen beiden die vervolgens ons Gedrag stuurt. Die gedachten van ons zijn in veel gevallen irrationeel en bijvoorbeeld gevormd door onze opvoeding. Het kan gaan om rampgedachten, om overdreven perfectionisme, om hoge eisen aan de wereld en ook om de gedachte dat ‘iedereen mij leuk moet vinden’. Met RET leer je die gedachten herkennen (sowieso herkenbaar door de overdreven taal die er vaak mee gepaard gaat).

Vervolgens ga je die gedachten ter discussie stellen aan de hand van vragen als:

• Welk feitelijk bewijs is er eigenlijk voor hetgeen ik denk zo slecht te hebben gedaan?
• En hoe gaat deze gedachte mij verder helpen?
• Of stel dat iemand anders (bijvoorbeeld je beste vriend) dit zo zou stellen over zichzelf; wat zou ik dan tegen hem zeggen?

De volgende stap is het vervangen van die irrationele gedachten door behulpzame gedachten. Klinkt allemaal simpel maar is nog best een toer omdat die gedachten hardnekkig zijn. Ook is het voor ons als mens lastig om steeds alert te zijn op dit soort onbewuste patronen. Maar als je er een paar keer per dag wat werk van kunt maken (of met behulp van een coach er nog wat intensiever mee bezig kunt zijn) dan zal dit effect hebben.

Uiteraard geldt ook hier weer dat geen enkele methode voor iedereen dé methode is. Maar als deze korte uitleg over RET (en wat daarover in deze podcastaflevering nog meer wordt uitgelegd) iets bij je raakt, dan is het zeer de moeite waard om er eens verder mee te gaan. Het boekje ‘Beren op de weg, spinsels in je hoofd’ van Theo IJzermans en Coen Dirkx is dan een mooie volgende stap. Succes!