De voorwaarden voor succesvolle feedback
Om de drie bovenstaande vragen te beantwoorden, spelen een aantal voorwaarden een belangrijke rol die van toepassing zijn bij zowel positieve als meer kritische feedback.
1. Belang van duidelijke opdrachtomschrijving
Voordat feedback kan worden gegeven, is het van belang dat het doel van de zzp’er helder is. Waarom is de zzp’er ingehuurd? Wat zijn de taken en verantwoordelijkheden van de zzp’er? Wat is de gewenste uitkomst van de opdracht van de freelancer? De antwoorden op deze vragen zijn idealiter vóór de start van de samenwerking met de zzp’er vastgelegd. Een duidelijke opdrachtomschrijving dient als richtlijn voor een succesvolle afronding van de opdracht. Zonder concrete opdrachtomschrijving inclusief omschrijving van de context waarin de opdracht wordt uitgevoerd, het gewenste profiel van de zzp’er (hard en soft skills) en gewenst eindresultaat, wordt het een uitdaging om fatsoenlijk feedback te geven aan de zzp’er in kwestie.
2. De context waarin feedback wordt gegeven
Wanneer feedback wordt gegeven aan de zzp’er heeft de context waarin de feedback wordt ontvangen een grote invloed. Is er vanuit goed opdrachtgeverschap een context gecreëerd waarin wederzijdse betrokkenheid centraal staat, dan vergroot dat de kans dat het feedback geven door de zzp’er wordt omarmd als een leeropportuniteit. Met andere woorden, de feedback zal hier een positief effect hebben op zowel het verbeteren van de presentatie van de zzp’er en zijn of haar professionele en persoonlijke ontwikkeling.
3. Wie moet de feedback geven?
Wanneer zzp’ers worden ingehuurd door een organisatie, voeren zij de opdracht niet uit in een vacuüm. In veel gevallen werkt de zzp’er samen met anderen in een team. In dat geval rijst de vraag: wie mag de zzp’er feedback geven? Is dat de inhurende manager, de HR-afdeling, de contactpersoon van de zzp’er in de organisatie, de intermediair die de zzp’er aan de opdrachtgever heeft gekoppeld en/of de werknemers waarmee de zzp’er samenwerkt? Juist omdat het onderscheid tussen feedback geven en instructie snel kan vertroebelen, is het van belang hier duidelijke afspraken over te maken en zo schijnzelfstandigheid te voorkomen.
4. Timing van feedback geven
Uit onderzoek van Tilburg University blijkt dat zzp’ers een grote behoefte hebben aan feedback en waardering tijdens de opdracht. Het tijdig bijsturen van de zzp’er en het tussentijds uitspreken van waardering kan een groot verschil maken in de samenwerking en het uiteindelijk succesvol afronden van de opdracht door de zzp’er. Wacht dus niet tot het einde van de opdracht, maar blijf ook tussentijds betrokken bij de zzp’er door transparante communicatie over het presteren van de freelancer. Wederom vergroot dit niet alleen de kans op het gewenste eindresultaat, maar draagt het ook bij aan de professionele en persoonlijke ontwikkeling van freelancers.
Feedback van de zzp’er richting de organisatie
Tenslotte is het ook aan te raden om open te staan voor feedback vanuit de zzp’er richting de organisatie. Doordat zzp’ers worden ingehuurd door verschillende organisaties, hebben ze een rijke werkervaring Door de samenwerking met freelancers zodanig in te richten dat de zzp’er de ruimte en vrijheid voelt om feedback te geven aan de huidige opdrachtgever, kan de expertise van de zzp’er optimaal benut. Op deze manier overstijgt de waarde van de zzp’er in de organisatie de opdracht waarvoor de zzp’er oorspronkelijk is ingehuurd en plukt de opdrachtgever optimaal de vruchten van de samenwerking met de zzp’er.
Conclusie goed opdrachtgeverschap
Uit onderzoek blijkt de behoefte van freelancers aan constructieve feedback en waardering, zowel op het einde als tijdens het uitvoeren van de opdracht. Toch wordt er door veel opdrachtgevers te lang gewacht met het geven van feedback aan de zzp’ers in de organisatie. Zonde, want dit staat het succesvol afronden van de opdracht en de professionele en persoonlijke ontwikkeling van zzp’ers in de weg. Om op een goede manier feedback te geven, is het van belang weg te blijven bij indicaties van schijnzelfstandigheid en stil te staan bij de voorwaarden die ervoor kunnen zorgen dat feedback ook daadwerkelijk effectief zal zijn.
